Sigorta başlangıç yılına bağlı olarak değişen emeklilik sistemi, 94, 2008 ve 18 yıllarında çalışmaya başlayanlar için yeni emeklilik modelleri oluşturuyor. 3.600, 4500 ve 5400 günlük prim baz alınarak oluşturulan modellerle, bazı şartları sağlayan vatandaşlar erken yaşta emeklilik hakkı kazanabilecek. Yaş, gün sayısı ve çalışma süresi gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen bu yeni sistem, milyonlarca sigortalı için farklı emeklilik seçeneklerini mümkün kılıyor.
Giriş tarihine göre emeklilik koşulları tekrar düzenleniyor
SGK düzenlemelerinde yapılan son yeniliklerle, ilk işe giriş tarihine bağlı olarak emeklilik koşulları yeniden düzenleniyor. 1994, 2008 ve 2018 yıllarında çalışmaya başlayan sigortalılar için 3600, 4500 ve 5400 prim günü temelinde kısmi emeklilik imkânı sağlanıyor. Emeklilik yaşı ve hizmet yılı dikkate alınarak hazırlanan bu sistemler, erken yaşta emeklilik planı yapan vatandaşlara seçenekli sistemler sunuyor.
3600, 4500 ve 5400 günle emeklilik hesabı
Türkiye’de emeklilik sistemi, ilk işe başlama yılına bağlı olarak değişiyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi kilit yıllarda çalışmaya başlayanlar için çeşitli gün sayısıyla kısmi emeklilik fırsatları oluşturuluyor. SGK sisteminde yer alan bu alternatif hesaplamalar, eksik prim günü bulunan ya da çalışma süresi sınırlı kalan sigortalılara emeklilik kapısını aralıyor.
94 yılı öncesinde 3600 günle erken emeklilik
09.09.1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan kişiler, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü koşullarını tamamladığında erken emeklilik hakkı elde edebiliyor. Kadınlarda yaş sınırı elli, erkek sigortalılarda ise elli beş olarak uygulanıyor. Kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu formül cazip bir çözüm sağlıyor.
2008 girişlilere 4500 günle emeklilik yolu
2000 ve sonrası sigorta başlangıcı olan sigortalılar için erken emeklilik koşulları daha ağır. Bu kişiler, 4500 prim günü ve 25 yıl çalışma ile emekli olabiliyor. Kadınlar 58 yaşında, erkeklerde 60 emekliliğe ulaşabiliyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun hizmet süresine ulaşmakta zorlanan çalışanlara önemli bir avantaj sağlıyor.
2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 günlük model
2008 sonrası sigortalı olanlar için en ağır kısmi emeklilik koşulları uygulanıyor. Bu çalışan kişiler için 5400 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi aranıyor. Kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olma hakkı kazanabiliyor.
Engelli vatandaşlara özel erken emeklilik hakları
Engelli çalışanlara özel emeklilik
En az %40 sağlık raporu bulunan çalışanlar, engelli indirimi hakkı ile yaşa takılmadan emekli olabiliyor. Prim gün sayısı ve sigortalılık süresi, rapor yüzdesine göre değişiyor:
– %40–49 arası için on sekiz yıl ve 4.100 gün,
– %50–59 arası için on altı yıl ve 3.700 gün,
– %60 ve üzeri için 15 yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilikte sağlık raporu şart
İş gücünün büyük kısmını kaybeden çalışanlar, sağlık kurulu raporu ile 1800 prim günü temelinde malulen emekli olabiliyor. Bu uygulama, sadece çalışamayacak durumda olan kişiler için geçerli. Emeklilikten sonra çalışma durumunda maaş kesiliyor.
Engelli çocuğu olan annelere destek
Engelli çocuğu bulunan anneler için özel bir erken emeklilik desteği uygulanıyor. Bu annelerin prim günlerine her yıl için %25 artış sağlanıyor. Aynı zamanda bu eklenen günler, emeklilik yaş hesabından eksiliyor. Böylece kadınlar daha erken emeklilik fırsatı kazanıyor.
Emeklilik stratejisi nasıl olmalı
-
Emeklilik planınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre hesaplayın.
-
Eksik primlerinizi, borçlanma seçenekleriyle doldurun.
-
Engel durumunuz varsa, malulen emeklilik gibi özel hakları değerlendirin.
-
Engelli evladınız bulunuyorsa, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik sürenizi kısaltabilirsiniz.