Hollanda’nın Haarlem şehri, iklim değişikliği üzerinde etkisi olan birçok et ürününün reklamını yasaklayarak bir ilke imza attı.
Hollanda’nın Haarlem şehri, iklim değişikliği üzerinde etkisi olan birçok et ürününün reklamını yasaklayarak bir ilke imza attı. Yasak kapsamında, 2024’ten itibaren Malta’daki büyük çiftliklerde üretilen et ürünlerinin reklamları otobüs, durak ve ekranlar gibi halka açık yerlerde yayınlanmayacak.
Geçen haftaya kadar fark edilmeyen yasak, geçen yıl Kasım ayında 160 bin nüfuslu Haarlem belediyesi tarafından onaylandı ve belediyenin reklam ajanslarına yaptığı resmi bildirimle ortaya çıktı.
GroenLinks (Yeşil Sol) partisinin belediye meclisi üyesi Ziggy Klazes, halka açık yerlerde et reklamlarının yasaklanmasının Hollanda’da, Avrupa’da ve dünyada da bir ilk olduğunu söyledi.
Öneriyi yazan Klazes, belediyenin küresel ısınmayı artıracak ürünler için kentin kamusal alanlarını kiralayarak para kazanmasının kent politikasına aykırı olduğunu söyledi.
AFP haber ajansına konuşan Klazes, yasağın aşırı tarım nedeniyle ucuz et üretimini etkilediğini vurguladı. Klazes, bu ürünleri kullanan fast food sektörünün de bu yasağa dahil olduğu kanaatinde olduğunu söyledi.
Kentin organik et ürünleri reklam yasağı kapsamına girip girmediği konusunda henüz bir karar verilmedi.
Amsterdam ve Lahey şehirleri daha önce uçak yolculuğu, fosil yakıtlı arabalar ve fosil yakıtlarla ilgili reklamları yasaklamıştı, ancak listeye et reklamı yasağını ekleyen Haarlem oldu.
Yasak yasal mı?
Haarlem’in önerdiği yasağın ne kadar yasal olduğu tartışmalıdır. Groningen Üniversitesi’nde idare hukuku profesörü Herman Broering’e göre, yasağa ifade özgürlüğüne yönelik bir saldırı değerlendirmesi kapsamında itiraz edilebilir.
Yasağı öneren Haarlem Belediye Başkanı Klazes, yasağın yürürlüğe girmesinden önce tüm yasal konuların gözden geçirilmesi gerektiğini kabul ediyor. Sigara reklamını örnek olarak veriyor, “Şirketlerin reklamını yasaklayamazsınız ama bir grup ürünün reklamını hukuken yasaklayabilirsiniz.”
“Diktatörlük” eleştirisi.
Büyük bir tarım ve hayvancılık sektörüne sahip olan Hollanda’da Haarlem yasağı eleştirilere hedef oldu.
Hollanda et endüstrisi ve bazı siyasi partiler, yasağın bir tür sansür olduğunu ve et yiyenleri damgaladığını söylediler.
Haarlem belediyesinden BVNL’nin sağcı üyelerinden Joey Rademaker da tepkisini “Siyasi nedenlerle reklamları yasaklamak bir tür diktatörlüktür” diyerek tepkisini dile getirdi.
Sektörü temsil eden Centrale Organisatie voor de Vleessector (Et Endüstrisi Merkezi Kuruluşu), Trouw gazetesine Haarlem yetkililerinin “insanlara kendileri için en iyi olanı söyleme konusunda çok ileri gittiklerini” söyledi.
Örgüt geçtiğimiz günlerde et tüketimini teşvik etmek için “Dutch Meat Land” adlı bir kampanya başlattı.
Tarımsal faaliyetlerin çevre sorunlarına etkisi
Haarlem’in et reklamı yasağı, ülkede hassas bir döneme denk geliyor. Hükümet, Avrupa Birliği’nin çevresel hedeflerini karşılamak için nitrojen emisyonlarını azaltmayı planlarken, girişim çiftçiler arasında aylarca süren protestolara yol açtı.
Hollanda hükümeti ülkedeki toplam dört milyon ineği neredeyse üçte bir oranında azaltmak istiyor. Bu nedenle bazı çiftlikler de gündemde.
Hollandalı çiftçiler bu plana öfkeli. Gübre ve çöpleri yığarak, ateşe vererek yolları kapatan çiftçiler, traktörlerle de kitlesel protestolar düzenledi. Bu çiftçi protestoları dünya çapında sağcılardan destek gördü, destekledikleri isimlerden biri de eski ABD Başkanı Donald Trump’tı.
Tarımsal faaliyetler, ormansızlaşma, sera gazı emisyonları ve iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik ve ekosistemlerin kaybı gibi birçok çevre sorununu körüklüyor.
Bu açıdan bakıldığında AB, bireylerin et ve süt tüketimini azaltmalarını önermektedir.
Hollanda istatistik kurumuna göre ülke nüfusunun yüzde 20’si her gün ve genel olarak yüzde 95’i et tüketiyor.
