Madrid’deki NATO zirvesinde Türkiye, İsveç ve Finlandiya ile silah ambargosunun kaldırılması ve iki ülkenin terör örgütü olarak kabul ettiği PKK ile Ankara’nın 2016’daki terör saldırısından sorumlu gördüğü Gülen hareketi üyelerine karşı önlem alınması konusunda anlaşmaya vardı. darbe girişimi.
TBMM Dışişleri Komisyonu, bugün bazı NATO müttefiklerini hayal kırıklığına uğratan ve sonuçta bazı tavizlere yol açan 18 aylık bir gecikmenin ardından, ittifakın genişletilmesine yönelik son adım olarak görülen İsveç’in ittifaka üyeliğini görüşecek. Ankara.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, geçen yıl mayıs ayında hem İsveç’in hem de Finlandiya’nın askeri ittifaka katılma taleplerine karşı çıkmıştı.
Bu iki ülke, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinden sonra NATO üyeliğine başvurdu.
Türkiye, Nisan ayında Finlandiya’nın talebini onayladı ancak NATO üyesi Macaristan ile birlikte İsveç’i bekletti ve Stockholm’den, Ankara’nın terörist olarak adlandırdığı kişilere karşı daha fazla adım atmasını istedi.
Reuters, analizinde Stockholm, Helsinki, Washington ve diğer NATO üyelerinin Ankara’nın endişelerini gidermek için neler yaptığını özetledi.
Erdoğan’ın zaferi mi?
Dış politika uzmanlarına göre son gelişme, Türkiye’nin Batı ile ilişkilerinde gerginlik yaratsa da Erdoğan için jeopolitik bir zafer olarak görülüyor.
İsveç ve Finlandiya ne gibi tavizler verdi?
Geçtiğimiz yıl Madrid’de düzenlenen NATO zirvesinde Türkiye, İsveç ve Finlandiya ile silah ambargosunun kaldırılması ve iki ülkenin terör örgütü olarak kabul ettiği PKK ve üyesi olduğu Gülen hareketi üyelerine karşı önlem alınması konusunda bir anlaşma imzaladı. 2016 darbe girişiminin sorumlusu.
Stockholm geçen yıl, şirket veya ürünle ilgili ayrıntıları açıklamadan Türkiye’ye askeri teçhizat ihracatı yasağını kaldırdı.
Haziran ayında İsveç, pazarlığın kendi üzerine düşen kısmını yerine getirdiğini söyleyerek PKK üyeliğini yasadışı hale getiren yeni bir terörle mücadele yasasını kabul etti.
İsveç’te son aylarda bir yüksek mahkeme, Ankara’nın Gülen hareketi üyesi olarak gördüğü iki Türk’ün iadesini engelledi; bir temyiz mahkemesi ise İsveçliler tarafından terör örgütü olarak kabul edilen PKK’yı finanse etmeye çalışan bir kişinin mahkûmiyetini onayladı. Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri…
Ayrı bir gelişmede, Adalet Bakanı Gunnar Strommer, Türkiye ve diğer Müslüman çoğunluklu ülkelerdeki eleştirilere yanıt verirken, İsveç’in, insanların Müslümanların kutsal kitabı olan Kur’an’ı alenen yakmasını önlemek için yasayı değiştirip değiştiremeyeceğini düşündüğünü söyledi.
Geçen yıl Finlandiya, duruma göre Türkiye’ye silah ihracatı izni vermeyi değerlendirmeyi kabul etmişti. Yaklaşık bir yıl süren bekleyişin ardından Ankara, Helsinki’nin NATO’ya katılım talebini onayladığını duyurdu.
Diğer NATO üyeleri ne yaptı?
Erdoğan’ın Temmuz ayındaki NATO zirvesinde Ankara’nın İsveç’in üyeliğine yeşil ışık yakacağının sinyalini vermesinin ardından NATO üyesi Kanada, optik ekipmanlar da dahil olmak üzere insansız uçak parçaları üzerindeki ihracat kontrollerinin kaldırılması konusunda Türkiye ile müzakerelerin yeniden başlatılmasını sessizce kabul etti.
Hollanda, Türkiye’ye silah sevkiyatına ilişkin kısıtlamaları kaldırdı.
Temmuz ayında Türk ve İsveçli liderler arasında yapılan toplantının ardından Genel Sekreter Jens Stoltenberg, NATO’nun terörle mücadele için özel bir koordinatör atayacağını duyurdu.
Ekim ayında Stoltenberg bu göreve Genel Sekreter Yardımcısı Thomas Goffus’u atadı.
ABD’den Türkiye’ye F-16 sevkiyatı
Bu süreçte en önemli tartışma konusu, Ankara’nın 20 milyar dolar değerindeki F-16 savaş uçağı ve 79 modernizasyon kiti satın alma talebinin Washington tarafından onaylanıp onaylanmayacağıydı.
Erdoğan’ın Temmuz ayında İsveç’in NATO’ya katılmasına yeşil ışık yakmasından bir gün sonra Beyaz Saray, Kongre ile istişare halinde F-16’ların Türkiye’ye gönderilmesine izin verileceğini söyledi.
REKLAMErdoğan, geçen ay İsveç’in NATO önerisini değerlendirilmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne gönderirken, Washington’un F-16’ların onaylanmasını İsveç’in üyeliğine bağladığını söyledi.
Ankara, 2021 yılında ABD’den F-16 satın almak istedi. Ancak Türkiye’nin NATO genişlemesinde gecikmesi ve insan hakları sicili nedeniyle ABD Kongresi’nden itirazlarla karşılaştı.
ABD yönetimi daha önce Türkiye’nin Rusya’dan S-400 satın alması üzerine Ankara’yı F-35 savaş uçağı üretim projesinin dışında tutmuş, F-16’nın sevkiyatını da geciktirmişti.
TBMM Dışişleri Komisyonu’nun İsveç’in katılım tasarısını desteklemesi durumunda TBMM Genel Kurulu önümüzdeki gün ve haftalarda nihai oylamayı yapacak.
NATO Dışişleri Bakanları son durumu görüşmek üzere 28 ve 29 Kasım’da Brüksel’de toplanacak. Macaristan İsveç’in teklifini henüz onaylamadı.
REKLAMTürkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Numan Kurtulmuş Salı günü İsveçli mevkidaşına, onayın “en kısa sürede” tamamlanmasını umduğunu söyledi.
Ekim ayında İsveç’in katılım yasa tasarısını sunduktan sonra Erdoğan, yasanın Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanmasını kolaylaştırmaya çalışacağını söyledi ancak Stockholm’ün Kürt militanlara karşı henüz yeterli önlemleri almadığını da sözlerine ekledi.
İsrail-Hamas çatışması nasıl etkiliyor?
Bu arada dış politika uzmanları arasında İsrail’in Gazze’de Hamas’a karşı savaşının ABD-Türkiye ilişkilerini zorlayabileceğini ve NATO’nun genişlemesini karmaşıklaştırabileceğini düşünenler de var.
Erdoğan’ın Hamas’ın bir terör örgütü değil, Filistin topraklarını korumak için mücadele eden bir özgürlük grubu olduğunu söylemesinin ardından, ABD Kongresi’nin 47 üyesi Beyaz Saray’a Türkiye’yi Hamas’ı desteklemedeki rolünden sorumlu tutma çağrısında bulundu.
